Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Płocku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 kwietnia 2025 r.

Sąd Okręgowy w Płocku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Hanna Parzybut-Dan

Protokolant: Monika Florencka

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2025 r. w Płocku

na rozprawie

sprawy A. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o świadczenie przedemerytalne

na skutek odwołania A. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia (...), znak: (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje A. B. prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 25 czerwca 2024 r.,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. na rzecz A. B. kwotę 360 zł ( trzysta sześćdziesiąt złotych)tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sędzia Hanna Parzybut-Dan

UZASADNIENIE

A. B., zastępowana przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniosła odwołanie do Sądu Okręgowego w Płocku od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. z dnia (...), znak: (...), odmawiającej jej prawa do świadczenia przedemerytalnego z powodu niezachowania ciągłości i kolejności zdarzeń przy ustalaniu uprawnień do ww. świadczenia.

Odwołująca zaskarżyła powyższą decyzję w całości i zarzuciła jej naruszenie przepisu art. 2 ust. 1 pkt 4a ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1999 z późn. zm.) poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, iż świadczenie przedemerytalne nie przysługuje, gdy osoba wnioskująca o przyznanie tego świadczenia była zarejestrowana w rzeczonym Urzędzie już od okresu poprzedzającego nabycie przedmiotowego świadczenia i nie zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, nawet jeżeli nastąpiło to z przyczyn leżących po stronie organów administracyjnych, w tym wskutek przeciągającego się postępowania administracyjnego w przedmiocie uzyskania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, podczas gdy rzeczone przepisy należy wykładać z uwzględnieniem przepisów systemu prawa, w tym art. 32 Konstytucji RP (konstytucyjnej zasady równości), a to w ten sposób, że świadczenie przedemerytalne przysługuje nawet jeżeli osoba wnioskująca o ww. świadczenie pielęgnacyjne była zarejestrowana w rzeczonym Urzędzie już od okresu poprzedzającego nabycie przedmiotowego świadczenia i nie zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego jeżeli nastąpiło to z przyczyn leżących po stronie organów administracyjnych, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie ww. przepisu polegające na wadliwym przyjęciu, iż w niniejszym stanie faktycznym nie zostały spełnione wszystkie przesłanki do przyznania przedmiotowego świadczenia, gdyż odwołująca nie dokonała przedmiotowego zarejestrowania w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, podczas gdy w niniejszej sprawie odwołująca spełniła wszystkie przesłanki do przyznania przedmiotowego świadczenia, zwłaszcza że nie miała ona obiektywnej możliwości dokonana ww. zarejestrowania nie miała ona wówczas wiedzy, iż świadczenie pielęgnacyjne zostanie jej przyznane, a taką wiedzę powzięła ona dopiero po otrzymaniu decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 20 maja 2024 r., którą przyznano jej świadczenie pielęgnacyjne za okres wsteczny (od dnia 11 marca 2021 r. do dnia 9 stycznia 2023 r.).

Ubezpieczona wniosła o zmianę ww. decyzji w zaskarżonym zakresie poprzez przyznanie jej prawa do świadczenia przedemerytalnego. Nadto wniosła o zasądzenie od organu rentowego na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniósł o jego oddalenie.

W uzasadnieniu ZUS wyjaśnił, że z zebranej dokumentacji wynika, że odwołująca nie spełniała warunku z art. 2 ust. 1 pkt 4a ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. z 2023 r., poz. 1999). Organ rentowy wskazał, że z zaświadczenia Miejskiego Urzędu Pracy w P. z (...) wynika, że ubezpieczona nie zarejestrowała się w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, a przed nabyciem do niego prawa. Była zarejestrowana jako bezrobotna od 21 września 2020 r. do 19 maja 2024 r. i ponownie od 7 czerwca 2024 r. do nadal, natomiast w okresie od 11 marca 2021 r. do 20 września 2021 r., kiedy była uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego, pobierała również zasiłek dla bezrobotnych. W związku z tym, że nie została zachowana ciągłość i kolejność zdarzeń przy ustalaniu uprawnień do świadczenia przedemerytalnego, odmówiono odwołującej prawa do świadczenia przedemerytalnego, ponieważ nie spełniła warunków z art. 2 ust. 1 pkt 4a ww. ustawy nie zarejestrowała się w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, a przed nabyciem do niego prawa. Nadto, po analizie złożonego odwołania i załączonych dokumentów, ZUS ustalił, że nie mają one wpływu na zmianę zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniach 19 grudnia 2023 r. i 24 czerwca 2024 r. A. B., ur. (...), złożyła w Oddziale ZUS w P. wnioski o świadczenie przedemerytalne.

(dowód: wnioski o świadczenie przedemerytalne – k. 1-2 tomu SP akt ZUS, k. 1-2 tomu SP8 akt ZUS)

Odwołująca była ostatnio zatrudniona w (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na ½ etatu w okresie od 1 czerwca 2020 r. do 31 sierpnia 2020 r.

(dowód: świadectwo pracy – k. 31 tomu SP akt ZUS)

Ubezpieczona była zarejestrowana w Miejskim Urzędzie Pracy w P. jako osoba bezrobotna z prawem do zasiłku dla bezrobotnych od 21 września 2020 r. do 20 września 2021 r. Po wyczerpaniu zasiłku figurowała w ewidencji jako osoba bezrobotna bez świadczeń.

(dowód: zaświadczenia – k. 39, 43 tomu SP akt ZUS, k. 23 tomu SP8 akt ZUS; pismo (...) w P. z dnia 27 sierpnia 2024 r. – k. 30 tomu SP8 akt ZUS)

Decyzją Prezydenta Miasta P. z dnia 8 kwietnia 2021 r., nr (...). (...). (...).2021, odmówiono odwołującej świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad niepełnosprawnym ojcem J. P.. Przedmiotowa decyzja została utrzymana w mocy decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia (...), nr KO- (...), natomiast wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 9 marca 2022 r., sygn. akt I SA/Wa 1722/21, oddalono skargę na ww. rozstrzygnięcie.

Następnie Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 10 listopada 2023 r., sygn. akt I OSK 1931/22, uchylił ww. wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 marca 2022 r. oraz poprzedzające go decyzje SKO w P. z dnia (...) i Prezydenta Miasta P. z dnia (...)

Decyzją z dnia 22 marca 2024 r., nr (...). (...). (...).2024, Prezydent Miasta P. odmówił przyznania ubezpieczonej świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad niepełnosprawnym ojcem J. P..

Po rozpatrzeniu odwołania skarżącej, decyzją z dnia 20 maja 2024 r., nr SKO. (...).122.2024, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i ustaliło A. B. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad ojcem J. P. za okres od 11 marca 2021 r. do 9 stycznia 2023 r. Nadto orzekło, że świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości: od 11 marca 2021 r. do 31 marca 2021 r.- 1.335,20 zł; od 1 kwietnia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.- 1.971,00 zł miesięcznie; od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. – 2.119,00 zł miesięcznie; od 1 stycznia 2023 r. do 9 stycznia 2023 r. w wysokości 713,70 zł.

(dowód: decyzja – k. 8-15 tomu SP8 akt ZUS; zaświadczenie – k. 21 tomu SP8 akt ZUS)

Ojciec skarżącej J. P. zmarł (...)

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu – k. 42 tomu SP akt ZUS)

W okresie od 20 marca 2023 r. do 19 września 2023 r. odwołująca odbyła staż w Środowiskowym (...) Samopomocy w P. na stanowisku opiekuna w ramach skierowania z Miejskiego Urzędu Pracy w P..

(dowód: zaświadczenie – k. 39 tomu SP akt ZUS; zaświadczenie o odbyciu stażu – k. 40 tomu SP akt ZUS)

W okresie od 16 kwietnia 2024 r. do 19 maja 2024 r. ubezpieczona ponownie odbywała staż z Miejskiego Urzędu Pracy w P..

Z dniem 20 maja 2024 r. została pozbawiona statusu osoby bezrobotnej z powodu przyznania świadczenia pielęgnacyjnego od 11 marca 2021 r. do 9 stycznia 2023 r.

Odwołująca zarejestrowała się w Miejskim Urzędzie Pracy w P. jako osoba bezrobotna w dniu 7 czerwca 2024 r.

(dowód: pismo (...) w P. z dnia 27 sierpnia 2024 r. – k. 30 tomu SP8 akt ZUS)

W okresie od 18 czerwca 2024 r. do 17 grudnia 2024 r. ubezpieczona odbyła staż w Środowiskowym (...) Samopomocy w P. na stanowisku pomocy kuchennej w ramach skierowania z Miejskiego Urzędu Pracy w P..

(dowód: zaświadczenie o odbyciu stażu – k. 44)

Skarżąca legitymuje się stażem ubezpieczeniowym w wymiarze 3 lat, 1 miesiąca i 1 dnia okresów nieskładkowych oraz 25 lat, 2 miesięcy i 25 dni okresów składkowych.

(dowód: karta przebiegu zatrudnienia – k. 27-28 tomu SP8 akt ZUS)

Zaskarżoną decyzją z dnia (...) znak: (...), organ rentowy odmówił odwołującej prawa do świadczenia przedemerytalnego, ponieważ nie została zachowana ciągłość i kolejność zdarzeń przy ustalaniu uprawnień do ww. świadczenia. ZUS wskazał, że ubezpieczona nie zarejestrowała się w Miejskim Urzędzie Pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego tylko przed nabyciem do niego prawa. Nadto wyjaśnił, że odwołująca była zarejestrowana w Miejskim Urzędzie Pracy w P. już od 21 września 2020 r. do 19 maja 2024 r. i ponownie od 7 czerwca 2024 r. do nadal. Poza tym ubezpieczona pobierała zasiłek dla bezrobotnych w okresie, kiedy była uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego, tj. od 11 marca 2021 r. do 20 września 2021 r.

(dowód: zaskarżona decyzja – k.24-26 tomu SP8 akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach ZUS i aktach niniejszej sprawy. Stan faktyczny był w istocie bezsporny. Spór w sprawie sprowadzał się do kwestii natury prawnej, tj. wpływu przedłużającego się postępowania administracyjnego w przedmiocie przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na faktyczną możliwość zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ustawowym terminie 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w kontekście uprawnienia do świadczenia przedemerytalnego. Ubezpieczona twierdziła, że nie dokonała rejestracji w Miejskim Urzędzie Pracy w P. w ciągu 60 dni, gdyż ostateczna decyzja o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego została wydana 20 maja 2024 r., tj. ponad rok po śmierci jej ojca, po wielu środkach odwoławczych. Podkreśliła, że po otrzymaniu decyzji zarejestrowała się ponownie w Urzędzie Pracy w dniu 7 czerwca 2024 r. i od tego czasu pozostaje zarejestrowana jako osoba bezrobotna.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4a ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U.2025.421 t.j. z dnia 2025.04.01) prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 323, 858, 1615 i 1871), lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2024 r. poz. 246), pobieranych nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni, jeżeli utrata prawa do nich była spowodowana śmiercią osoby, nad którą opieka była sprawowana, albo przyznaniem osobie, nad którą opieka była sprawowana, prawa do świadczenia wspierającego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. poz. 1429 i 2760), i do dnia, w którym ustało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, ukończyła co najmniej 55 lat – kobieta oraz 60 lat – mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

W myśl art. 2 ust. 2 ww. ustawy, za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1631 i 1674), zwanej dalej „ustawą o emeryturach i rentach z FUS”.

Stosownie do treści art. 2 ust. 3 ww. ustawy, świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2)  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3)  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Zgodnie z art. 2 ust. 5 ww. ustawy, do okresu 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ust. 3, wlicza się:

1)  okresy, za które, zgodnie z art. 75 ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia, prawo do zasiłku dla bezrobotnych nie przysługiwało;

2)  okresy zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych podjętego w tym okresie; w przypadku gdy zatrudnienie lub inna praca zarobkowa ustanie po upływie 180-dniowego okresu, o którym mowa w ust. 3 pkt 3, prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje, jeżeli wniosek o przyznanie tego świadczenia zostanie złożony w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia ustania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych.

W myśl art. 2 ust. 5a ww. ustawy, przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do terminu złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 5 pkt 2.

W niniejszej sprawie organ rentowy pozostawał na stanowisku, że A. B. nie spełniła tylko jednego warunku przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4a ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych, tj. przesłanki zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. ZUS nie kwestionował zaś, że odwołująca utraciła prawo do świadczenia pielęgnacyjnego pobieranego nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni z powodu śmierci osoby, nad którą sprawowała opiekę, jak również tego, że do dnia, w którym ustało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ukończyła co najmniej 55 lat i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat. Organ rentowy nie kwestionował również spełnienia warunków, o których mowa w art. 2 ust. 3 ww. ustawy.

Należy wyjaśnić, że przepis art. 2 ust. 1 pkt 4a ww. ustawy został wprowadzony do porządku prawnego z dniem 1 stycznia 2017 r., na mocy art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 6 października 2016 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz ustawy o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U.2016.1940 z dnia 2016.12.01). W uzasadnieniu projektu tej ustawy (VIII.804) wyjaśniono, że wprowadza ona możliwość nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych oraz świadczenia przedemerytalnego przez osoby, które pobierały świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 114, z późn. zm.) lub zasiłek dla opiekuna na podstawie ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 162 z późn. zm.), w związku ze sprawowaniem opieki nad osobą niepełnosprawną, i które utraciły prawo do tego świadczenia lub zasiłków w związku ze śmiercią osoby, nad którą opieka była sprawowana. Zasadność wprowadzenia tego rozwiązania wynika z faktu, że okres sprawowania opieki nad osobami niepełnosprawnymi należy traktować analogicznie do okresu zatrudnienia, w zakresie możliwości zaliczenia tego okresu do okresu 365 dni uprawniających do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych, jak również do okresu uprawniającego do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego. Pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna ma na celu częściową rekompensatę zakończenia aktywności zawodowej spowodowanego koniecznością sprawowania stałej opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, dlatego zasadne jest traktowanie przez ustawodawcę tej formy aktywności podobnie do zatrudnienia, w zakresie możliwości uzyskania prawa do zasiłku dla bezrobotnych oraz świadczenia przedemerytalnego po utracie prawa do wyżej wskazanych świadczeń związanych z opieką. Za przyjęciem proponowanego rozwiązania przemawiają również względy społeczne i demograficzne. Należy zwrócić uwagę, że w starzejącym się społeczeństwie coraz więcej osób będzie wymagać opieki zarówno z uwagi na sam zaawansowany wiek, jak i często połączoną z zaawansowanym wiekiem niepełnosprawność. Wiadomym jest, że opieka osób najbliższych stanowi w takiej sytuacji najlepszą alternatywę dla wymagających opieki. Przy niedostatku systemowego rozwiązania wskazanych kwestii opieki nad osobami niepełnosprawnymi, starzejącymi się i chorymi przejęcie przez osoby bliskie opieki i rezygnacja z pracy zawodowej, którą w innych okolicznościach opiekunowie mogliby wykonywać, powinny zostać docenione i wsparte dostateczną pomocą ze strony państwa.

Jak wskazuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego (vide: wyrok z dnia 9 stycznia 2024 r.,
I USKP 92/22, LEX nr 3654397), warunki nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego, określone w art. 2 ust. 1 pkt 4a oraz art. 2 ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, muszą być spełnione łącznie. Niespełnienie choćby jednego z tych warunków sprawia, że zainteresowana osoba nie nabywa prawa do spornego świadczenia.

Podkreślenia wymaga, że w niniejszej sprawie ubezpieczona uzyskała prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad niepełnosprawnym ojcem J. P. za okres od 11 marca 2021 r. do 9 stycznia 2023 r. dopiero na mocy decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia 20 maja 2024 r., nr SKO. (...).122.2024. Wydanie przedmiotowej decyzji poprzedzało postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne trwające co najmniej od 8 kwietnia 2021 r., kiedy to Prezydenta Miasta P. pierwotnie odmówił odwołującej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 17 lutego 2023 r., I OSK 1556/22 (LEX nr 3527577), z art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. j i art. 33 ust. 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wynika, że możliwość pozbawienia statusu osoby bezrobotnej uzależniona została w wypadkach w nim ujętych nie od uzyskania uprawnienia, lecz jego pobrania. Oczywiste jest, ze pobranie świadczenia pielęgnacyjnego jest możliwe dopiero z momentem ostateczności decyzji przyznającej prawo do tego świadczenia. Jednocześnie jednak dopiero z tym dniem może nastąpić wypłata świadczenia również za okres poprzedzający wydanie decyzji przyznającej to prawo. Zasady regulujące ustalenie daty początkowej przyznania świadczenia zawarte zostały w art. 24 ust. 2 i 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych. Przepisy te stanowią, że prawo do świadczeń ustala się począwszy od pierwszego dnia miesiąca, w którym został złożony prawidłowy wniosek. Natomiast art. 24 ust. 2a ustawy wskazuje na możliwość uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego od daty złożenia wniosku o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. Zgodnie natomiast z art. 17 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne wypłacane jest miesięcznie. Wypłacenie świadczenia pielęgnacyjnego za kilka miesięcy poprzedzających wydanie decyzji ustalającej to uprawnienie nie oznacza wypłaty jednorazowej, a jedynie wypłatę skumulowanych świadczeń miesięcznych za każdy miesiąc począwszy od ustalonej w decyzji daty początkowej przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Jeżeli w decyzji przyznającej świadczenie pielęgnacyjne przyznano je za okres poprzedzający wydanie tej decyzji, to również od tej daty osoba zarejestrowana w urzędzie pracy nie spełnia warunków uznania jej za osobę bezrobotną.

Mając na uwadze powyższy pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego, wobec ostateczności decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia 20 maja 2024 r., A. B. utraciła status osoby bezrobotnej dopiero z tym dniem. Wcześniej, tj. od 21 września 2020 r. do 19 maja 2024 r., bezsprzecznie była zarejestrowana jako osoba bezrobotna. Okres rejestracji w Miejskim Urzędzie Pracy w P. przypadał także w okresie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego ustalonego ostateczną decyzją SKO w P. z dnia 20 maja 2024 r., tj. od 11 marca 2021 r. do 9 stycznia 2023 r. Z uwagi na trwające kilka lat postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne dotyczące prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, ubezpieczona nie miała obiektywnej możliwości ustalenia daty ustania prawa do przedmiotowego świadczenia, co więcej – w ogóle nie była pewna, czy przedmiotowe postępowania zakończą się po jej myśli. Odwołująca taką wiedzę powzięła dopiero po doręczeniu jej decyzji SKO w P. z dnia 20 maja 2024 r. Z uwagi na przedłużające się postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne ubezpieczona nie miała więc obiektywnej i faktycznej możliwości zachowania ciągłości i kolejności zdarzeń oczekiwanej przez organ rentowy. W związku z powyższym, w ocenie Sądu, nie powinno się różnicować sytuacji prawnej odwołującej z sytuacją osób, które zarejestrowały się Urzędzie Pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego i w stosunku do których organy administracji publicznej procedowały prawidłowo w zakresie prawa do tego świadczenia.

Dlatego Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał A. B. prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 25 czerwca 2024 r.

Sąd orzekł także o kosztach procesu na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2023.1935 t.j. z dnia 2023.09.20) w ten sposób, że zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. na rzecz A. B. kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Nadto, zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c., Sąd zasądził od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej ustawowe odsetki za opóźnienie od ww. kosztów zastępstwa procesowego od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sędzia Hanna Parzybut-Dan