Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Płocku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

27 stycznia 2025r.

Sąd Okręgowy w Płocku, IV Wydział Cywilny - Odwoławczy

w składzie:

Przewodnicząca Sędzia Renata Wanecka (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 27 stycznia 2025r. w P.

sprawy z powództwa T. W.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Sochaczewie z 17 czerwca 2024r.

sygn. I C 93/22

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie II i świadczenie, zasądzone w punkcie I od (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz T. W., podwyższa do kwoty 7.833,45 zł (siedem tysięcy osiemset trzydzieści trzy złote, czterdzieści pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie:

- od kwoty 1.100 zł (jeden tysiąc sto złotych) od 31 lipca 2021r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 6.733,45 zł (sześć tysięcy siedemset trzydzieści trzy złote, czterdzieści pięć groszy) od 9 października 2021r. do dnia zapłaty;

2.  tytułem zwrotu kosztów procesu za II instancję zasądza od (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz T. W. kwotę 235 zł (dwieście trzydzieści pięć złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia.

Sygn. akt IV Ca 871/24

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 17 czerwca 2024 r. Sąd Rejonowy w Sochaczewie zasądził od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz T. W. kwotę 6.610,40 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1.100 zł od 31 lipca 2021 r. do dnia zapłaty i od kwoty 5.510,40 zł od 9 października 2021 r. (punkt I); oddalił powództwo w pozostałym zakresie (punkt II); zasądził od pozwanego na rzecz powoda 1.873,87 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty (punkt III); tytułem zwrotu wydatków, nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sochaczewie od T. W. kwotę 381,56 zł, zaś od (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 1.378,44 zł (punkty IV - V).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 czerwca 2021 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki C. o numerze rejestracyjnym (...), będący własnością A. W. i M. W.. Sprawca zdarzenia legitymował się umową ubezpieczenia odpowiedzialnością cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) S.A. Pozwany pismem z 5 sierpnia 2021 r. zakwalifikował szkodę, jako całkowitą i uznał swoją odpowiedzialność, ustalając wysokość odszkodowania na 300 zł. Jednocześnie poinformował poszkodowanego, że odszkodowanie zostanie wypłacone po ustaleniu odpowiedzialności.

Wobec niemożności korzystania przez poszkodowaną z uszkodzonego samochodu, została ona zmuszona do wynajmowania pojazdu zastępczego przez okres od 1 lipca 2021 r. do 30 sierpnia 2021 r. Stawka czynszu wynosiła 100 zł za dobę. M. W. zawarła z powodem umowę 1 lipca 2021 r.

W tym samym dniu poszkodowana podpisała pismo, skierowane do pozwanego, w którym zwróciła się o wskazanie szczegółowych informacji, dotyczących udostępnienia pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela, pismo to miało zostać przesłane do pozwanego przez powoda. Poszkodowana wiedziała, że istnieje możliwość uzyskania pojazdu zastępczego od ubezpieczyciela oraz że stawka najmu wynosiła 50 zł. M. W. sama nie kontaktowała się z ubezpieczycielem w sprawie możliwości najmu pojazdu zastępczego oraz nie ustalała, czy ubezpieczyciel odpowiedział na skierowane do niego pismo. Poszkodowana osobiście nie zgłaszała szkody do ubezpieczyciela. Wszystkie czynności związane z likwidacją szkody zleciła powodowi. Negocjowała z nim stawki czynszu najmu, ustalając ją na kwotę 100 zł. M. W. zdecydowała się na najem pojazdu zastępczego od powoda, ponieważ znała warunki najmu. W przypadku gdyby skorzystała z najmu zastępczego, zorganizowanego przez ubezpieczyciela, to dzienna stawka czynszu najmu wyniosłaby 65 zł netto. Jednocześnie zawarła z powodem umowę holowania pojazdu na odległości 56 km, za kwotę 1.000 zł.

W dniu 1 lipca 2021 r. poszkodowana zawarła z powodem umowę przelewu wierzytelności, przenosząc na niego wierzytelność wynikającą z powyższej szkody.

Samochód zastępczy był wykorzystywany przez poszkodowaną tak samo jak samochód uszkodzony, tj. do realizacji czynności życia codziennego.

Pomimo ustalenia wysokości odszkodowania na kwotę 300 zł już 5 sierpnia 2021 r., odszkodowanie zostało wypłacone dopiero w październiku. Poszkodowana nie miała środków na naprawę pojazdu, musiała je zgromadzić, dlatego jej pojazd został naprawiony dopiero w pierwszym tygodniu września. Była więc zmuszona korzystać z pojazdu zastępczego, który zwróciła 31 sierpnia pomimo tego, że nie miała jeszcze sprawnego własnego pojazdu. Przez kilka dni korzystała z pojazdu użyczonego przez brata.

Powód zlecił sporządzenie prywatnej kalkulacji szkody w celu oszacowania kosztów naprawy pojazdu.

W dniu 1 października 2021 r. powód wezwał pozwanego do wypłaty odszkodowania oraz zwrotu kosztów najmu i holowania pojazdu.

Średnia cena najmu pojazdu zastępczego, zbliżonego do klasy samochodu poszkodowanej, na rynku lokalnym przy okresie 61 dni, wynosiła 78,77833 zł netto. Średnia stawka za holowanie na odległość 56 km wynosiła 633,45 zł brutto. Szkoda, jaką poniosła M. W., była szkodą całkowitą. Wartość pojazdu przed zdarzeniem wynosiła 2.600 zł, zaś wartość pozostałości po szkodzie 1.200 zł.

Sąd Rejonowy przedstawił następującą ocenę prawną:

W ocenie Sądu I instancji, powództwo podlegało uwzględnieniu w części.

Na wstępie Sąd Rejonowy powołał treść art. 509 §1 k.c. i stwierdził, że w niniejszej sprawie legitymacja czynna powoda wynikała z faktu przeniesienia na niego przez poszkodowaną wierzytelności z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

W dalszej kolejności Sąd Rejonowy wyjaśnił, że zgodnie z art. 415 k.c., kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 k.c.). Dalej Sąd wskazał, że odpowiedzialność ubezpieczyciela względem poszkodowanego, oparta jest na wiążącej umowie z ubezpieczającym. Przesłanką powstania obowiązku świadczenia przez ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (art. 822 k.c.), jest stan odpowiedzialności cywilnej ubezpieczającego (ubezpieczonego) za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej.

Sąd Rejonowy zważył, że podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Zgodnie z treścią art. 363 § 1 k.c., poszkodowany wybiera, czy naprawienie szkody ma nastąpić poprzez przywrócenie stanu poprzedniego, czy też przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Nie ma przy tym znaczenia, czy poszkodowany naprawił szkodę.

W niniejszej sprawie zasada odpowiedzialności oraz charakter szkody w pojeździe (szkoda całkowita) nie były kwestionowane przez pozwanego. Kwestię sporną stanowiła wysokość należnego odszkodowania. W związku z powyższym, Sąd oparł swe rozstrzygnięcie na wnioskach zawartych w opinii biegłego.

Biegły wskazał, iż wartość pojazdu poszkodowanej przed zdarzeniem, wynosiła 2.600 zł, zaś wartość pozostałości wynosiła 1.200 zł. Z uwagi na wypłacenie odszkodowania w kwocie 300 zł, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda 1.100 zł. Sąd Rejonowy zasądził także odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie od powyższej kwoty – na podstawie art. 481 § 1 k.c. Ustalając datę wymagalności roszczenia, Sąd kierował się treścią art. 14 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

W dalszej kolejności Sąd zważył, że wydatki na najem pojazdu zastępczego, poniesione przez poszkodowaną, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu, objęte są odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione, tj. usprawiedliwione szczególnymi okolicznościami i potrzebami poszkodowanego. W konsekwencji Sąd uznał, że poszkodowana uprawniona była do najmu pojazdu na rozsądnych warunkach, w tym w rozsądnym terminie. Wskazał, że M. W. nie zdecydowała się na zawarcie umowy najmu pojazdu zastępczego we współpracy z pozwanym, czym naruszyła obowiązek współdziałania w minimalizacji szkody. Pomimo tego, że powód jest podmiotem świadczącym usługi najmu zastępczego, w szczególności dla osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej, a także, iż jego stawki mieszczą się w przedziale stawek rynkowych, brak było, zdaniem Sądu Rejonowego, podstaw do uwzględnienia żądania powoda w wysokości przez niego określonej. W ocenie Sądu, poszkodowana miała wiedzę o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego od ubezpieczyciela, miała również wiedzę, iż stawki najmu są wówczas niższe od stawek oferowanych przez powoda. Nie skontaktowała się jednak z pozwanym w celu ustalenia warunków najmu, przed zawarciem umowy z powodem. Poszkodowana zdecydowała się na skorzystanie z kompleksowej usługi likwidacji szkody, oferowanej przez powoda, co niewątpliwie zdaniem Sądu było wygodne, jednak naruszało obowiązek współdziałania w zakresie minimalizacji szkody. Sąd Rejonowy miał na względzie, że pismo, podpisane przez pozwaną 1 lipca, mające na celu uzyskanie od ubezpieczyciela informacji o warunkach najmu pojazdu, miało charakter pozorny, z uwagi na fakt, że poszkodowana w dniu jego podpisania zawarła już umowę najmu z powodem. Tym samym oczywistym - zdaniem Sądu I instancji - jest, iż odpowiedź pozwanego nie miała już znaczenia, bowiem poszkodowana podjęła już decyzję o skorzystaniu z oferty powoda.

Odmiennie Sąd ocenił samą zasadność skorzystania z pojazdu zastępczego oraz okres najmu. Przyjął, że poszkodowana nie miała możliwości korzystania ze swojego samochodu przez okres od zdarzenia do jego naprawy, która miała miejsce w pierwszym tygodniu września. Poszkodowana była zmuszona samodzielnie zapewnić środki na naprawę, bowiem pozwany nie wypłacił odszkodowania. Tym samym Sądu uznał czas trwania najmu za uzasadniony.

Podsumowując, Sąd uwzględnił roszczenie powoda, obejmujące zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres 61 dni, jednakże według stawek ubezpieczyciela, tj. 65 zł netto.

Sąd uwzględnił również koszty holowania pojazdu, jednakże ograniczone do kwoty średnich stawek ustalonych przez biegłego, tj. co do kwoty 633,46 zł.

Zgodnie z żądaniem pozwu, Sąd orzekł o odsetkach ustawowych za opóźnienie od przyznanej kwoty od 9 października 2021 r. do dnia zapłaty, mając przy tym na względzie treść art. 14 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym, Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, a także okoliczność otrzymania przez pozwaną wezwania do zapłaty odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego oraz zwrotu kosztów holowania pojazdu.

W zakresie kosztów prywatnej ekspertyzy, Sąd uznał, że nabywając wierzytelności z tytułu szkody komunikacyjnej, konieczne jest uprzednie dokonanie przez powoda wyceny kosztów naprawy pojazdu, decyduje ona bowiem o opłacalności takiej umowy. W innym przypadku jej zawarcie miałoby charakter przypadkowy i losowy, co pozostaje w sprzeczności z podstawowymi zasadami prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Dopiero przesądzenie, iż odszkodowanie zostało przez ubezpieczyciela zaniżone, uzasadnia nabycie przez powoda wierzytelności, przy czym koszty z tym związane, nie podlegają zwrotowi. Sąd stwierdził, że prowadzenie przez powoda działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością dokonywania wyceny kosztów naprawy pojazdu już na etapie poprzedzającym zawarcie umowy, co pozwala domniemywać, iż dysponuje on stosownymi procedurami i możliwościami w powyższym zakresie.

W związku z powyższym, Sąd oddalił powództwo w zakresie zwrotu kosztów prywatnej ekspertyzy oraz odsetek od tej kwoty.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.

Od powyższego wyroku powód wywiódł apelację, zaskarżając go w części oddalającej powództwo co do kwoty 1.223,05 zł wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty oraz w części orzekającej o kosztach procesu i zarzucił:

1.  naruszenie art. 233 § 1 poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, co znalazło wyraz w:

- bezzasadnym przyjęciu, że poszkodowana nie współpracowała z pozwanym w zakresie najmu samochodu zastępczego, wobec czego należało uznać, że należne odszkodowanie za najem pojazdu obejmuje 61 dni po stawce pozwanego, wynoszącej 65 zł netto, podczas gdy pozwany do 13 października 2021 r. odmawiał uznania swojej odpowiedzialności w sprawie,

- przyjęciu, że pismo podpisane przez poszkodowaną 1 lipca, mające na celu uzyskanie od ubezpieczyciela informacji o warunkach najmu, miało charakter pozorny,

- sprzecznej z doświadczeniem życiowym ocenie dowodów, polegające na przyjęciu, że mimo odmowy uznania odpowiedzialności w sprawie aż do 3 października 2021 r., pozwany zapewniłby najem poszkodowanej od 1 lipca 2021 r. do 30 sierpnia 2021 r.;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na pominięciu faktu, że pozwany w korespondencji kierowanej do powoda, nie uznał ani jednego dnia najmu, zaś w sprzeciwie od nakazu zapłaty, odnosząc się do żądania zapłaty za najem, ograniczył się jedynie do zakwestionowania okresu i stawki najmu, co skutkowało błędnym założeniem Sądu, że w przypadku współpracy, pozwany zapewniłby poszkodowanej najem pojazdu przez 61 dni;

3.  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na pominięciu faktu, że pozwany do 13 października 2021 r. odmawiał uznania odpowiedzialności w sprawie, zaś jeszcze w piśmie z 27 września 2021r. informował, że zgromadzona na dzień 27 września 2021 r. dokumentacja, nie pozwala na wypłatę odszkodowania, zaś odpowiedzialny za szkodę w pojeździe, nie został ustalony;

4.  naruszenie art. 361 § 2 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że uzasadniona stawka czynszu najmu, powinna wynieść 65 zł netto, w sytuacji, gdy w braku skonkretyzowanej oferty najmu pojazdu zastępczego przez pozwanego, a także nieuznania przez pozwanego ani jednego dnia najmu pojazdu zastępczego, powinna zostać zastosowana stawka rynkowa, zaś stawka najmu powoda mieściła się w przedziale stawek wskazanych przez biegłego;

5.  naruszenie art. 362 k.c. poprzez przyjęcie, że poszkodowana nie minimalizowała szkody, nie podejmując współpracy z pozwanym w zakresie najmu pojazdu zastępczego;

6.  naruszenie art. 6 k.c., polegające na niewłaściwym zastosowaniu poprzez przyjęcie, ż pozwany udostępniłby poszkodowanej pojazd zastępczy na 61 dni, co doprowadziło do przyjęcia, że za okres 61 dni najmu należą się stawki w kwocie 65 zł netto, podczas gdy pozwany nie udowodnił, że zaproponował lub był gotów zaproponować najem za choćby jedną dobę najmu.

W konkluzji powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części i zasądzenie na rzecz powoda kwoty 1.223,05 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 9 października 2021 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie w całości i zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę niniejszego rozstrzygnięcia i przyjmuje je za własne, aczkolwiek przy braku stwierdzenia naruszeń prawa procesowego uzupełnił stan faktyczny w oparciu o opinię biegłego, a mianowicie:

Stawki za dobę najmu pojazdu zastępczego, zbliżonego do klasy pojazdu należącego do poszkodowanej, stosowane na rynku lokalnym (t. na terenie P. i okolic) przez podmioty, zajmujące się najmem pojazdów, przy okresie najmu 61 dni, zawierały się w przedziale: 56,91 zł netto – 105,69 zł netto.

(dowód: opinia biegłego Z. K. - k. 163)

Sąd Rejonowy w uzasadnieniu wskazał bowiem jedynie średnią stawkę za dobę najmu pojazdów zastępczych, przedstawioną przez biegłego. Tymczasem, wobec przyjęcia przez Sąd odwoławczy odmiennej oceny prawnej powództwa, w celu ukazania rynkowości stawki za dobę najmu pojazdu, stosowanej przez powoda, konieczne było przedstawienie całego zakresu cen za tego rodzaju usługę, stosowanych na rynku lokalnym. Sąd Rejonowy przyznał zresztą, że stawki oferowane przez powoda, mieszczą się w przedziale stawek rynkowych.

Zarzuty naruszenia prawa procesowego zawarte w apelacji odnoszą się istocie do oceny materialnoprawnej ustalonego stanu faktycznego

W ocenie Sądu Okręgowego, słuszny jest zarzut naruszenia art. 361 § 2 k.c. i art. 362 k.c. Nie można bowiem w okolicznościach niniejszej sprawy uznać, że poszkodowana naruszyła zasadę minimalizacji szkody. Tym samym niezasadne było nieuwzględnienie stawki za dobę najmu rzeczywiście pobranej przez powoda (100 zł netto), która jak wynika z opinii biegłego – występowała w dacie szkody na rynku lokalnym.

Stosownie do ugruntowanego w judykaturze stanowiska, szkodą w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. w razie uszkodzenia pojazdu w wypadku komunikacyjnym jest nie tylko szkoda w samym pojeździe, ale także inne wydatki, których poszkodowany nie musiałby ponieść, gdyby zdarzenie nie wystąpiło, a które służą ograniczeniu negatywnych następstw doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia pojazdu. Za negatywne następstwa przyjmuje się w powyższym kontekście właśnie m.in. brak możliwości korzystania z pojazdu uszkodzonego czy też zniszczonego, wówczas szkodą majątkową są wydatki poniesione na wynajem pojazdu zastępczego. Co jednak istotne, wydatki te muszą być celowe, zatem poniesione za korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Ponadto, koszty z tego tytułu muszą być ekonomicznie uzasadnione. W konsekwencji uprawnione jest dochodzenie w pełnej wysokości wydatków za najem pojazdu o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu.

Kluczowe jest ponadto, że na poszkodowanym, jako wierzycielu, spoczywa obowiązek podjęcia działań zmierzających do zapobiegania szkodzie i zmniejszenia jej rozmiarów (art. 354 § 2 k.c., art. 362 k.c., art. 826 § 1 k.c., art. 16 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych). W rezultacie na zobowiązanym do naprawienia szkody ciąży obowiązek zwrotu wyłącznie wydatków pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji pomiędzy korzyścią wierzyciela, a obciążeniem dłużnika (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25.04.2023 r., (...) 5/22, LEX nr 3590444 powołana w nim uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, LEX nr 1011468,a także uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z 13 marca 2012 r., III CZP 75/11, publ. OSNC 2012/7-8/81 oraz uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r., III CZP 20/17, publ. OSNC 2018/6/56).

Jeśli chodzi o szkodę całkowitą, po stwierdzeniu której odszkodowanie jest wypłacane w wysokości odpowiadającej różnicy pomiędzy wartością pojazdu mechanicznego sprzed zdarzenia powodującego szkodę, a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym, ekonomicznie uzasadnionym wydatkiem jest najem pojazdu zastępczego minimum do dnia wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela. Brak jest podstaw, by oczekiwać, że poszkodowany w celu minimalizacji szkody zaangażuje własne środki finansowe.

Powyższe ma szczególne znaczenie na gruncie przedmiotowej sprawy, bowiem jak zeznała poszkodowana i jak słusznie przyjął Sąd Rejonowy, nie miała ona własnych funduszy na naprawę pojazdu, ewentualnie zakup nowego pojazdu. Dlatego najem zakończył się w sierpniu. Naprawa pojazdu (lub nabycie innego) była możliwa dopiero we wrześniu. Co istotne, uznanie odpowiedzialności za szkodę i wypłata odszkodowania nastąpiła w październiku, co uzasadnia czas trwania najmu przez 61 dni.

Sąd I instancji trafnie ustalił również, że stawka czynszu najmu była przez poszkodowaną negocjowana z powodem. Jak wynika z materiału dowodowego, nie była ona wygórowana, zawierała się w przedziale stawek stosowanych na rynku lokalnym. Jednocześnie przez pryzmat podejmowanych przez ubezpieczyciela decyzji w toku postępowania likwidacyjnego, trudno przyjąć, że pozwany realnie zaoferował możliwość zorganizowanie najmu pojazdu zastępczego w wypożyczalni współpracującej na okres 61 dni. Przyjął wszak swą odpowiedzialność ostatecznie dopiero 13 października 2021 r. Również w niniejszym postępowaniu pozwany kwestionował czas trwania najmu.

Nieuzasadnione są twierdzenia Sądu Rejonowego co do pozorności pisma z 1 lipca 2021 r., w którym poszkodowana zwróciła się o wskazanie szczegółowych informacji dotyczących udostępnienia pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela. Nie można bowiem wykluczyć, iż po uzyskaniu ewentualnej informacji zwrotnej, nie zrezygnowałaby ona z najmu samochodu od powoda i skorzystałaby z oferty ubezpieczyciela. Ponadto, w toku postępowania ubezpieczyciel nie udowodnił, że odpowiedział na powyższe pismo, tj. aby przedstawił ofertę pojazdu zastępczego.

Z akt szkody wynika jedynie tyle, że po zgłoszeniu szkody M. W. uzyskała informację następującej treści: „Jeśli zdecyduje się Pani na wynajem pojazdu zastępczego we własnym zakresie, możemy ograniczyć wysokość zwrotu, który przyznamy. Wypłacimy kwotę zgodną z kosztami jakie byśmy ponieśli, gdyby pojazd zastępczy był przez nas organizowany. Prosimy, aby zapoznała się Pani z zasadami wynajmu pojazdu zastępczego, które dołączyliśmy do tego listu. Jeżeli chce Pani, żebyśmy zorganizowali pojazd zastępczy, prosimy o kontakt z naszą infolinią pod numerem 801 102 102”.

Do pisma dołączono tylko informację o konieczności skontaktowania się z infolinią oraz przedstawiającą stawki akceptowane przez ubezpieczyciela. Ubezpieczyciel nie zapoznał poszkodowanej z warunkami najmu, dzięki którym poszkodowana mogłaby dokonać wyboru podmiotu oferującego najbardziej optymalne dla niego parametry. Nie sprostał w tym zakresie ciężarowi dowodu, który obciążał go zgodnie z art. 6 k.c. Ubezpieczyciel ograniczył swoje działania do automatycznego przesłania plików, zawierających ogólną informację o konieczności skontaktowania się z pracownikiem w razie chęci skorzystania z oferty ubezpieczyciela. Obowiązek współdziałania obciąża w równym stopniu dłużnika. W takiej sytuacji nie można negować prawidłowości przedsięwziętych przez poszkodowaną czynności, która ponadto w ocenie Sądu nie tylko nie powiększyła swoim zachowaniem rozmiarów szkody, ale również spowodowała, że ostatecznie szkoda uległa zmniejszeniu o ewentualne następne, uzasadnione dni najmu (do 13 października 2021 r.).

Uznając za uzasadniony okres najmu 61 dni oraz stawkę czynszu, w wysokości 100 zł za dobę, należne z tego tytułu odszkodowanie winno wynieść 6.100 zł. Łącznie z prawidłowo ustalonym w niniejszym postępowaniu dalszym, należnym odszkodowaniem za szkodę całkowitą (1.100 zł) oraz kosztami holowania (633,46 zł), ubezpieczyciel obowiązany był uiścić na rzecz powoda kwotę 7.833,46 zł. Powód w apelacji domagał się podwyższenia odszkodowania o kwotę 1.223,05 zł. W wyniku dodawania kwoty 1.100 zł, 5.510,40 zł i kwoty 1.223,05 zł, otrzymuje się sumę 7.833,45 zł. Sąd Odwoławczy zgodnie z art. 321 k.p.c. nie mógł orzec ponad żądanie.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie II i świadczenie, zasądzone w punkcie I od pozwanego na rzecz powoda, podwyższył do kwoty 7.833,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1.100 zł od 31 lipca 2021r. do dnia zapłaty i od kwoty 6.733,45 zł od 9 października 2021 r. do dnia zapłaty.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz § 2 pkt 2 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 235 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za II instancję, na którą złożyły się: opłata od apelacji – 100 zł, koszty zastępstwa procesowego – 135 zł.